IL DIALETTO

 

 

 

 

> Il Dialetto > U me Pàise > A stória

 

A stória  -  I galanzé

  

 

 

I galanzé éan ommi inmüggiu fórti e specialmente àvidi de fò sto ben a famiggia, ch’afruntòvan qualsiasi periculu pe puài travagiò e guògnise a giurnò, anche s’éan mò paghè, pau sacrefissiu che fòvan.

Se ciamòvan cuscì perché cui batélli camalòvan a “galanza”, in minerole de ciungiu e zingu, che caregòvan inte cóste sorde, ciamè “ciazze”, ch’éan Nebida, Buxéru, Ingortòzu e cusc’ via.

 

Già u ne fova da stradda stu minerole!

-   I minatuì sordi l’arancòvan de suttetera;

-   cui vaguncin au purtòvan inti magazin de ciazze;

-   de chi au caregòvan in scî batélli;

-   dapö, cun tütti i tempi, u l’atraversòva tüttu u brassu de mò,

-   dóppu sta vilegiatüa u vegnìva scaregàu in sce l’uiza, inti magazin de Taccarussa, dâ màina, inta Ciàňa, au Sparmaduréddu;

-   de de chi i purtuoli au caregòvan in scî vapuri pe l’èsteru: l’Olanda, u Belgiu e a Fransa… e finalmente… Bun Vieggiu!

 

A vitta de sti póviai cristi a l’éa sacrificò in tüttu e per tüttu. Sciurtìvan de ‘n cà che punzàiva l’orba, inmüggiu de vótte u l’éa u capuborca ch’u l’anova à picò a pórta ai só ommi, perché magari luiotri n’àivan mancu de resvegin; se ‘mbarcòvan in sciû batéllu p’anò inte ciazze e fòvan anche a gora p’arivò primmi cuscì pe primmi caregòvan e pe primmi turnòvan inderé.

E che turmentu arivò à destinasiun, u ciü de vòtte! Se l’éa bunassa remòvan à più non posso, se invécce gh’éa ventu, a vàia ai fova trutò.

‘Na vótta arivé, se gh’éa a stiassa pasòvan de tüttu pe puài atracò e caciò u tôlun. Pe sbarcò u minerole, póviau óssu du cóllu ch’u purtova u pàizu de cuffe piňe de minerole! Dóppu quarche tempu, anche s’àivan a capisaňa, ghe cresciàiva ‘na patatta ch’a ghe düova tütta a vitta e a l’éa u ségnu du galanzé.

 

Sti ôxi da travaggiu éan veramente abili inta só fatìga tütta particulore, perché àivan da caminò lesti lesti in scî tôluin che balòvan cû pàizu di só passi, tantu che ai ciamòvan “furmìgue du ciungiu”.

Nu éan tempi fasili pe nisciun; mainè, buenorxi, minatuì, masachen, tütti quanti quélli che vivàivan de ‘n travaggiu manuole a galétta siâ süovan; ma u galanzé u l’è arestàu famuzu inta stória du Pàize, nu sulu perché u camalova a galanza in sciü e ‘n zü e i só vestì â fin da giurnò puàivan de cortavetrò perché a galanza a se gh’aciantova, ma anche perché in sciû batéllu se ghe purtòvan a puassa, cuscì, finìu u travaggiu da galanza, éan belli prunti p’âno à travagiò inte vigne.

En sti ómmi chì c’ha fetu u Pàize!!! Nuiotri nu puémmu che ringrasiòiai e pensòiai cun grande amirasiun.

 

Quélli scì ch’éan ómmi… magari sensa dóppuborba…!

  

  

 

 

  

Testi estratti da "DÂ SCÖA... U PÀIZE IN DIRETTA - Scuola elementare Carloforte"  Ed. Grafica del Parteolla

 

 

 

 

Web Site designed and created by R. S.
Hieracon.it - Tutti i diritti riservati.
All rights reserved. Vietata la riproduzione anche parziale.